Öğrenme Koçu kitabı Taktik 24 Mindset

Bu bölümde Mindset yani zihniyet konusunu Dr Carol S Dweck ‘ in Mindset ( kitabın Türkçe adı Aklını Doğru Şekilde Kullan ) kitabından inceleyeceğiz.

A) 2 çeşit düşünce tarzı ( mindset ) vardır . Birincisi sabitlenmiş düşünce tarzı ( fixed Mindset ) .İkincisi gelişme düşünce tarzı ( growth mindset ) . Belli bir zeka seviyen var ve bunu değişmesi mümkün değil görüşüne ne kadar katılıyorsun ? (158) Eğerki bu görüşe katılıyorsan sabitlenmiş düşünce tarzına sahipsin. Sabitlenmiş düşünce tarzına sahip olanlar zekanın değişmeyeceğine ve onun üstünde etkimizin olmadığına inanırlar (159 ) . Sabit düşünme tarzına sahip olanlar zeki görünme ihtiyacı içindedirler. (160 ) Bundan dolayı zorluklardan kaçarlar. Yeteneğin ve zekanın doğuştan geldiğine inananırlar (inanmayanlarda vardır .Yeteneğin çabaya bağlı olduğunu düşünen sabit düşünceli kişilerde mevcuttur 161 ) ve çabalamayı gereksiz görürler. Başarısızlık durumunda kendilerini savunmaya eğilimlidirler . Olumlu olumsuz geribildirimleri umursamazlar .Başarılı olan diğer insanları tehdit olarak görürler. Diğer yandan gelişme düşünce tarzına sahip kişiler zekanın gelişip değişebildiğine inanırlar. Öğrenme ve gelişme arzusu içindedirler . Bundan dolayı zorluklara doğru yönelirler , zorluktan kaçmazlar. Kötü durumlarda bile kararlı biçimde çabalamayı sürdürürler. Özgürlüğün çabalamayla geleceğini bilirler. Eleştirenlerden ve geribildirimlerden öğrenirler . Eleştiriye açıktırlar. Başarılı olan insanlardan ilham alırlar onları tehdit olarak görmezler.

B) Gelişme mindsetindeki kişiler insanın potansiyelinin bilinmez olduğuna inanırlar. Yoğun çaba ve gelişim sonucunda imkansız şeylerin bile başarılabileceğine inanırlar . Yapılan araştırmalar gelişim odaklı düşünce tarzına sahip çocukların notlarınının zamanla yükseldiğini ( 162 ) daha başarılı olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda başarısızlık durumunda gelişim zihniyetine sahip öğrencilerin motivasyonu düşmüyor. Hatalarından ve başarısızlıklarından öğrenmeye bakıyorlar . Başarısızlıklarını bir geri bildirim olarak görüyorlar .Ve çabalamayı sürdürürlerse başarısızlıklarının başarıya döneceğine inançları tam .Sabit zihne sahip olanlar ise başarısızlık durumunda direk pes ediyorlar .

C) Sabit düşünceye sahip kişiler imajlarını ve egolarını koruma derdindeler . ( 163 ) Eğerki zeki etiketine sahipse amacı bu etiketi sürdürmek zeki imajını korumak olduğu için zorlu görevlerden kaçıyorlar. Öğrenme ve gelişme fırsatlarını imajlarını korumak için tepiyorlar. Eksiklerini saklama eğilimindeler onları gidermek yerine .Kendilerini geliştiren arkadaşlar bulmak yerine onları onaylayan arkadaşlar ile arkadaşlıklarını sürdürüyorlar(164) .Hatta seçtikleri eşi bile kendini onaylayacak egosunu zedelemeyecek kişilerden seçiyorlar. Kendilerini geliştirecek ( hatalarını fark edip onları düzeltmesine yardımcı olan , onların kendilerinin daha iyi bir versiyonuna dönüşmesine yardım eden ,cesaretlendiren 165 ) eşi seçmek yerine .

D) Sabit zihni oluşturan ebeveynlerin çocuk hata yapınca eleştirmesi, kızması ve yargılaması ,duygusal veya fiziksel şiddet uygulaması .(166) Çocuk hata yapmayı kötü olarak koşulluyor . Gelişen zihne sahip çocukta ise yetiştirirken hata yaptığında ebeveynleri ona kızmak yerine buradan ne öğrenebiliriz ? Bu hatayı nasıl telafi ederiz ? Diye soruyor çocuğa. Ve çocukta yapılan hatayı öğrenmenin gelişimin bir parçası olarak görüyor. Böylece çocuk gelişim zihniyetine sahip olarak yetişiyor .

E) Başarıyı zekaya veya çabaya atfedebiliriz.Hem gelişim zihniyeti hem sabit zihin çabaya atfedebilir başarıyı . Gelişim mindsetine sahip olanlar zor işlerden kaçmıyor . Bir araştırmaya göre (167 ) başarıyı zekaya atfetselerde çabaya atfetselerde zor işlerden kaçma oranları düşük çıkıyor. Sabit zihne sahip olan başarıyı zekaya atfedenler zor işlerden kaçıyorlar beklenildiği gibi .Ancak işin ilginç tarafı sabit zihne sahip olan ama başarıyı çabaya bağlayanların zor işlerden kaçma oranı oldukça düşük . Bu araştırma , başarı atfının sabit mindsetin oluşturduğu dezavantajı ( yani zor işten kaçma isteğini ) yok ettiğini gösteriyor.

F) Gelişme düşüncesine sahip insanlar zorlu görevlerden kaçmıyorlar tam tersi meydan okumaları arıyorlar .Ve çaba göstermeye çok değer veriyorlar .Çünkü çabaları ile gelişeceklerine ve başarıcaklarına inançları tam . Sabit düşüncedekilerse meydan okumalardan hoşlanmazlar, korkarlar ve çabaya gereken önemi vermezler. (168)

Gelişme düşüncesine sahip bireyler güçlü ve zayıf yönlerini çok iyi bilirler. Başarısızlıkları başarıya dönüştürme kabiliyetine sahiptirler .( 169 ) Meydan okumadan ,zor görecelerden hoşlanırlar, çaba ile başarıya inanırlar , başarısızlıkları çabuk toparlar daha motive biçimde başarısızlığı düzeltirler .Kendini geliştirmek için sürekli sınırlarını zorlarlar .Başarısızlık büyümekle ilgilidir. Aklın yeteneğin gelişebildiğine inanırlar. Geliştikleri , bir şeyler öğrendikleri zaman başarılı olduklarını düşünürler sonuçları önemsemeksizin.

G) Sabitlenmiş düşüncede ise sürekli kendini kanıtlamaya çalışır (170 ) . Kendini onaylama derdindeler .Başarısızlık zeki yetenekli olmadığını gösterir. Başarısızlık yıkıcıdır . Çabalamaksa yeteneksiz olduğunu gösterir .Aynı zamanda zor görevlerden kaçarlar çünkü başarısız olurlarsa akıllı olmadığı ortaya çıkacaktır. Başarılı olmak zorundadırlar çünkü akılı olmak başarılı olmayı gerektirir. Eksiklerini gizlerler yetersizliklerinin ortaya çıkmaması için uğraşırlar. Sabitlenmiş düşünceye sahip kişiler üstün ve özel olduklarını ispatlamaya çalışırlar . ( 171 ) Başarısız olduklarında ise bu başarısızlığı kimliklerine atfederler . (172 ) Ben başarısızım , yetersizim , tembelin tekiyim , aptalım … Gelişme mindseti içinde başarısızlık acı veren birşey olabilir ancak bunun kimliklerini tanımlamasına izin vermezler .Başarısızlık değiştirilebilen içinde öğrenilecek şeyleri barından , başarıya dönüştürebilecek bir sorundur(173) . Bir araştırmaya göre (174 ) başarısızlık durumunda gelişme mindsetine sahip öğrenciler diğer sınava daha çok çalışacaklarına belirttiler. Ancak sabit düşünceye sahip olanlar bir sonraki sınava daha az çalışacaklarını belirttiler .Hatta kopya çekmeyi düşündüklerini söylediler. Zaten yetenekleri olmayan bir ders için neden daha çok uğraşıcaklardıki ( bu şekilde düşünüyolardı ) . Hatalarından ve başarısızlıklarından öğrenip gelişmek dururken egolarını korumayı seçtiler. Aynı araştırmada gelişme düşünce setine sahip olanlar kendilerinden yüksek not alanların kâğıtlarına baktılar çünkü hatalarından öğrenmek istiyorlardı .Sabit düşüncedekilerse kendilerinden düşük alanların kâğıdına baktı çünkü kendilerinden düşükler ile kendilerini kıyaslamak onların iyi hissetmesini sağlıyordu.

K) Aynı zamanda sabit düşünceye sahip olanlar başarısızlık durumunda öz saygılarını korumak için bahanelere sığınıyor ve birilerini suçluyorlardı ( 175). Başarısızlık sabit düşünceye sahip olanları depresyona itiyordu. Başarısızlığı yetersizlik ve değersizlik olarak kodlamışlardı(176) . Başarısızlık sonucunda kendilerini yargılıyorlar ve suçluyorlardı. Ve bu kendini suçlama döngüsü eyleme geçip işleri düzeltme konusunda onlar büyük bir engel teşkil ediyordu . Bundan dolayı da pes ediyorlar ders çalışmayı ödevlerini vermeyi bırakıyorlardı . ( 177) Sabit düşünenler ne kadar zeki ve yetenekli olsalarda başarısızlıktan ölçülüp değerlendirilmekten korkuyorlar . Ve başarısızlıkla mücadele etme güçleri oldukça zayıf.

Gelişme düşüncesine sahip olanlarda depresyona giriyorlar . Ancak bu bunalım onları pes etmeye değil hayata daha sıkı sıkı tutunmaya itiyor. Kararlı biçimde sorumluluklarını yerine getiriyorlar kötü hissetmelerine rağmen . Sorunlarından kaçmak yerine yüzleşip daha şevkle onları çözmeye uğraşıyorlar. Daha kötü hissettikçe , bu durumdan kurtulmak için daha iştahlı biçimde mücadele ettiler.

K) Gelişme düşüncesine sahip kişiler çabaya büyük önem atfederler . Deha olanların bile büyük bir çalışma ile buna ulaştığını düşünürler. (178 ) .Einstein da derki : ‘ Dehayı oluşturan yüzde 99 çalışmadır, yüzde 1 yetenektir ‘ .Sabit düşünme tarzında ise çabalamak eksikliği olan yetersiz kişiler içindir. Eğerki mükemmelseniz çabalamaya ihtiyacınız yoktur zaten doğuştan bu yeteneğe sahipsinizidir diye düşünürler. Sabit düşünceye sahip olanlar çabalarsam ve başarısız olursamdan çok korkarlar çünkü bahaneleri ortadan kalkar. Bu korku onları yeni şeyler denemekten alıkoyar Dahilerin çabasız bu başarıları elde ettiklerini düşünürler.

L) Gelişme düşüncesi içinde süreçle mükemmelleşeceğinize inanırsınız ve özgüvene ihtiyaç duymadan bir şeyler ile uğraşmaya başlarsınız (179 ) Tam odaklanarak gelişme gözlüğü ile herhangi bir alana başlayıp sıkı çalıştıkça yeteneğinizin olmasada başarılı ve mutlu olabilirsiniz. Bir şeyden zevk almak için o işte çok iyi olmanıza gerek yok . Amatör kelimesinin köküde zaten bir işi severek yapmaktan geliyor. (Taktik 22 de detaylandırıldı ) Bir şeye başlamanız için ve ilerlemeniz için özgüvene de aslında ihtiyacınız yok . Zamanla çabaladıkça gelişeceğinizi bilin ve korkmadan suya dalın .Yüzmeyi efor sarfettikçe öğreneceksiniz ( yüzme bilmeseniz bile )

M) Sabit düşünceye sahip öğrencilerin okuldaki ana amacı akıllı görünüp akıllı etiketini alıp aynı zamanda mümkün olduğunca az çaba göstererek başarmaktır. Veya hiç denememektir. Okuldaki (180 ) ana odaklandıkları şey mümkün olduğunca az çalışıp rahatlamaktır. Gelişme düşüncesindekiler ise okulu büyüme , gelişme fırsatı olarak görürler. Daha çok çalışıp zorluklar meydan okumayı amaçlarlar . Öğrenme sürecinin kontrolünü ellerine almışlardır . (181) Amaçları iyi not almak değil öğrenmektir. Öğrenmeyi amaç haline getirdikleri içinde aslında daha iyi not alırlar .

Özet

—)İki çeşit düşünce tarzı vardır .Birincisi sabitlenmiş ,ikincisi gelişme zihniyeti. Temelde sabit düşünme tarzında kişiler zekanın gelişemeyeceğine inanır .Gelişme mindsetinde ise zekanın değişip gelişebileceğine inanırlar.

—) Gelişme mindsetinde olan öğrenciler daha başarılıdır. Yoğun çaba ve gelişim sonucunda imkansız şeylerin başarılabileceğine inanırlar .

—)Sabit düşünceye sahip kişiler egolarını ve imajlarını koruma derdindedir.Öğrenme ve gelişme fırsatlarını teperler .

—)Sabit zihni oluşturan ebeveynlerin çocuk hata yapınca eleştirmesi kızmasıdır. Gelişme mindsetinde ise çocuğa buradan ne öğrenebiliriz diye sorarlar hata yaptığında .

—)Başarıyı zekaya veya çabaya atfedebiliriz. Sabit zihinde eğer başarıyı çabaya atfedilirse sabit zihniyetin olumsuz etkisi ortadan kalkar.

—) Gelişim mindsetine sahip olanlar zor işlerden , mücadeleden kaçmazlar. Meydan okuma aralar.

—) Sabitlenmiş düşüncedekiler kendini kanıtlamaya çalışırlar. Sürekli kendilerini onaylama peşinde koşarlar. Başarısızlık zeki olmadığını gösterir .

—)Sabitlenmiş düşünceye sahip olanlar başarısızlık durumunda öz saygılarını korumak için bahaneler sığınır ve birbirlerini suçluyorlar.

—)Gelişme düşüncesine sahip olanlar çabaya büyük önem atfeder. Dahi olanların bile buna ulaşmak için çok çalıştığını düşünürler .

—)Gelişme zihniyetinde süreçle mükemmeleşileceğine inancı tamdır .Özgüvene ihtiyaç duymadan birşeylerle uğraşmaya başlar.

—)Gelişme mindsetine sahip öğrenciler öğrenmek için çalışır ; yüksek not almak için değil. Ancak öğrenmek için çalıştıkları için aslında yüksek not alırlar

Referanslar

158. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 76

159. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 69

160. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 287

161. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 88

162. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 71,72

163. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 73

164. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 16

165. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 30

166. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 79

167. Dr Özgür Bolat Beni Övgüyle utandırma sayfa 88

168. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 19

169. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 21

170. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 26

171. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 42

172. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 45

173. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 46

174. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 49

175. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 50

176. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 51

177. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 52

178. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 55

179. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 68

180. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 75

181. Aklını en doğru şekilde kullan ( mindset ) kitabı sayfa 78