Öğrenme koçu kitabı taktik 20 : Disiplin , irade

A) İç disiplin özgürlüğün anahtarıdır . Dış disiplin zoraki olarak gerçekleşir ve bizi yıpratırken ,iç disiplin hayatın her noktasında kontrolümüzü maksimuma çıkararak dinçleştiren ve mükemmelleştiren süper gücümüzdür . İç disiplin odaklanmayı sağlayarak birçok konuda kendimizi daha çok zorlamamızı sağlayarak , gelişmememiz için en önemli etkendir. Birçok konuyla ilgili bilgi ve becerimiz , disipline olarak artırarak fırsatları görüp değerlendirmemize olanak sağlar . Birçok şeyle uğraşıp deneyimi yüzeysel yaşamak eğilimindeyizdir (112) . Bunun yerine öncelik yapıp derinleşmek büyük bir disiplin ister . Disiplin size en uygun seçeneği bulup orada derinleşmek için kararlılık ve irade göstermektir . Bu aktif bir dikkat ve çok zorlanan bir zihin gerektirir . Konfor alanındaki bir kişi bu performansı göstermeyecektir . Ancak gelişim alanındaki biri kendi limitlerini zorlamak için irade ve disiplin gösterecektir .

B) Disiplinle özgürlük birbirine zıt iki kavram olarak algılanabilir . Çünkü özgürlük kurallardan sınırlardan uzak herşeyi yapmaka rahat olunan bir alan olarak görülür . Bu aile türlerinde de görülebilir . Aile yapısı olarak özgürlüğün sınırsız olduğu hiçbir baskının ve kurallın olmadığı aile çeşidine esnek aile denir .( 113 ) Esnek ailede gelişen bir çocuk kaygılı büyür çünkü sınırlar yoktur . Bunun alternatifi ise demokratik ailedir . Demokratik ailedeyse kurallar ve sınırlar vardır ama bu sınırlar içinde sınırsız özgürlük vardır . Disiplin , öz kontrol ve irade en çok demokratik ailede gelişir. Çünkü kurallar ve sınırlar aslında bizi özgürleştiren yegane şeylerdir . Sınırsız özgürlük bir ilüzyondan ibarettir . Hem iç , hem dış hayatımızda disiplin olmadan özgürlük mümkün değildir. İçsel olarak özgür değilizdir . Çünkü hayatımızı arzularımız , endişelerimiz , duygularımız , düşüncelerimiz ve alışkanlıklarımız yönetir . Biz bunların aslında esaretindeyizdir . İçsel özgürlük (114) ancak ; meditasyon , mindfullness uygulamaları yaparak ve düşünce biçiminizin ve inançlarımızın oluşturduğu şemalarınızı sorgulayıp güncelleyerek gerçekleşir . Dışsal özgürlükse ( maddi olarak , fiziksel olarak , sosyal olarak , refah olarak ) ancak disiplinli bir çabayla gerçekleşir . Örneğin finansal anlamda özgür olmanız için finansal anlamda disipline girmeli yani yatırım yapmayı öğrenmeli , maaşı iyi düzeyde bir işte çalışmak için mücadele etmeli , harcamalarınızı yönetmeli ve finansal okuryazarlığını arttırmalısınız . Tüm bu süreçler yoğun bir çaba ve disiplinle ancak gerçekleşebilir. Bu disiplin size istediğinizi alma , istediğiniz hayat standardında yaşama ve refaha kavuşma özgürlüğünü kazandırır . Bedensel anlamda disipline girmek spor yaparak ve yediklerinize dikkat ederek olur . Bu ikiside zor , yorucu ve irade gerektiren süreçlerdir . Ancak sonuçta hem daha sağlıklı bir hayatı yaşama , fit ve dinç görünme gibi kazanımları elde edersiniz .

C) Disiplin bir şeyleri yaparken kendini biraz daha zorlamayı , bir adım daha atmayı ,daha derinleşmeyi ve sıkıntıya katlanarak sebat etmeyi içerir. Acı , sıkıntı ne kadar fazla olursa o kadar kazançlı olacağımızın ( no pain no gain acı yoksa kazançta yok fikri ) bilincinde olarak ve kendimizi zorlayarak disipline oluruz .

Disiplin sayesinde işlerimizi spesifik hale getirip doğruyu yapana dek kendimizi zorlar ve gerçekleştirene kadar odaklanıp diğer işlere hayır diyebiliriz. Bir işi kararlılıkla ve sebatla devam ettirebilmek ancak disiplinle mümkündür . Kararlılıkta özgüvenin en önemli bileşenidir . Hedeflerimize ulaşma yolculuğu , çoğunlukla balta girmemiş ormanlık yoldan geçmeye benzer . Bu yolculuk oldukça zorlu , mücadele gerektiren ve sıkıcı işlemleri içerir . Boş oturmak çok daha zevk veren bir aktiviteyken , gelişmek ve kendi limitlerini zorlayarak , başarmak için mücadele etmek ; bize hem haz hemde doyum vererek mutluluğu daha derinden yaşamamızı sağlar . Disiplin ve kararlılıkla ancak hedeflerimize ulaşabiliriz . Disiplin olmadan hayatın derinden mutluluklarını hissetiğimiz tatmin dolu bir hayat mümkün değildir .

D) İrade nedir , nasıl terbiyelenir? Bu madde de Jules Payot ‘ un irade terbiyesi kitabından gideceğiz . Çabadan sürekli kaçarız .(115) İnsan olduğumuzdan dolayı hareketsizliğe tembelliğe eğilimliyizdir . İrademizin güdümünde yaşamak , tutkulara göre yaşamanın alternatifidir . Tutkular çok çabuk ortadan kalkar geçicidir . Sürekli motive etmez . İrade tam tersi kalıcı bir ilerleme sağlar kararlılığımız sayesinde . Atalet durumunda , durağanlığınızı sürdürme halindeyizdir. Bundan dolayı ancak bir ihtiyaç halinde , bir işten süre baskısı üstümüzde olursa ancak uzun süren motivasyonumuz olur ve çabamız devamlı olur . Çoğu öğrenci ve yetişkin konfor alanında yaşar . Konfor alanında ana amaç olabildiğince az çaba göstererek hayatını sürdürmektir . Özellikle öğrenciler, sınavlara çalışırken ezber yaparak veya kısa yollar bularak en kısa zamanda dersleri geçmek isterler . Ve ilerleyen hayatlarında da gelişim yolculuğu ve konfor alanından çıkıp öğrenme alanına girmek hem korkutucudur . Hemde gözümüze çok zor görülür . Bir şeyi yapmak aslında sanılan kadar zor ve yorucu değildir . Bir şeyi yapmaya üşenmek , onu yaparkenki yorgunluğun kat kat artmasına ve başlamaktan kaçmaya sebep olur . Bu kişilerin zihinleri “ zihin durgunluğu “ ( 115 )denilen kuvvetten yoksunluk gösterir ve güçlü çalışmaz . Bundan dolayı güne uyuşuk ve üşengeç olarak başlarlar . Hem güne başlarken, hem gün içinde çok vakit kaybederler . Gün içinde de uyuşuk ve yavaş hareket eder , dinçlikten ve disiplinden uzak biçimde yaşarlar . Bu yaşam şekli, o kişinin öğrenme sürecini baltalar. Ve yapması gerekenleri doğru düzgün yapmaması , kötümser bir gelecek hayal etmesine onu iter . Geleceğe dair umudu yoktur çünkü tembellikten ve üşengeçlikten hedeflerine varacak ölçüde ilerleyemiyordur . Bu kadar yavaş gitmek hedeflerine ulaşamamakta onu mutsuz yapar . Özetle çalışmaktan çoğunlukla kaçar kendinde bir istek motivasyon bulamaz . Bu tembellik onun kaliteli vakit geçireceği keyif ve haz alacağı faliyetleride yapamamasına yol açar . Çünkü aktif bir çaba ile ancak keyif alabilir derinlemesine mutlu olabiliriz .

Tembelliği oluşturan düzensiz çabadır. Düzenli çalışırken hedefe odaklıyızdır. İradeyi ortaya çıkaransa zihinsel gücü bir amaca odaklamaktır . Bu çok çalışmakla olabilecek bir şey değildir. Disiplini mükemmelleştirir odaklanma . Tüm çalışmanız bir hedefe odaklı olmalıdır ki iradeni sağlaşabilsin. Fikirlerimiz üstünde etkimiz yüksektir . Ama hayatımızı duygusal beyin yönetir. Bu bir fili eğitmeye çalışan sirk çalışanı olmak gibidir ( 116 ) . Fili harekete geçirmek eğitmek oldukça zordur . Zihin çoğunlukla yatmaya , tembelliğe ve uyuşukluğa eğilimlidir. Duygular bu fildir fikirlerse sirk çalışanıdır . Duygular güdülmeli . Bunu ödül ve cezayla yapabiliriz . Bu şekilde o hayvana birçok şey yapmayı öğretirir onu bu şekilde kontrol edebiliriz . Ancak duygusal beyinden çok daha kompleks olan üst beyin devrelerimiz vardır . Bu devreler iç motivasyonla bir şeyleri yapmamızı sağlar. Aynı zamanda bu duygusal beyini yönetmek mindfullness egzersizleri ile mümkündür . Duyguları etiketlemek onlarla aramıza mesafe koymak egzersizler gibi etkinlikler sayesinde iradeyi oldukça etkileyen duygular eğitilebilir .

E) Peki irade nasıl geliştirilebilir ?

İradenin azaltan bir faktör olarak farklı farklı hedeflere koyup ondan ona koşmaktır (117 ) İrade oldukça sınırlı bir kaynaktır . Bundan dolayı önceliklendirme yaparak ilerleyip birkaç şeyle ilgili hedef belirleyip kalan irade gerektiren işleri erteleyin . Bu birkaç irade gerektiren iş rutine ritüele bağlandıktan sonra (118) bunları yapmak iradenizi minimum kullanacağı için artık yeni irade gerektiren hedefleri kendinize belirleyebilirsiniz .

F) İlkel dürtüleri erteleyebilmek irade gerektirir . 10 . taktikte anlattılan marsmellow deneyi irade gücünün hayata etkililerini inceleyen güzel bir deneydir . Bir marsmelowu şuan yemezse daha sonra 2 tane yiyeceksin . Bunu erteleyenin iradesi güçlü olduğu için hayatın ilerleyen aşamalarında daha başarılı olur . Aslında hayatın her aşamasında bunu yaparsanız size faydalı olacak . ama yapmanının zor ve sıkıcı olduğu işleri yapmak , ilerleyen aşamada büyük bir ödül getirir . Bir filozof şöyle der : “ Başarmanın bedelini bir süreliğine ödemeyenler , başarısızlığın bedelini bir ömür öderler “ (119) . Üniversite sınavına çalışmak sıkıcı , yorucu ve zordur . Ancak sonucunda iyi bir üniversiteye gitmeniz dahilinde size birçok imkan sağlar . Yani iradeyi kullanıp zor olanı bir süreliğine olsa gerçekleştirmek hayatınıza değer katacak , mutluluk katacak ödüller kazandıracaktır.

G) İradenizi arttıracak bir diğer faktörde istemediğiniz size faydası olmayan zevklere hayır demeyi öğrenip , sürekli hayır demektir . Bunu bir kas gibi düşünün. Ne kadar çok hayır derseniz o kadar iradeniz gelişecektir . Ve bu irade gelişimi kendinize inancınızın artmasına , kendinize olan saygınızıda olumlu etkilenmesine yol açacaktır . 1 kereden bir şey olur . Çünkü o kas yırtılır bir kere bile ödün verirseniz . Ve bu ödün vermek özsaygını ve o görevi başarabilmeye o hedefi gerçekleştirmeye olan inancını azaltır . Peki bir kere ödün verdiysek ne yapmalıyız ? Onu toplamak için daha çok efor sarf etmeli daha çok iradeli olacak adımlar atmalıyız . İlk hatada, iradeden ödün verdiğinde kendine ben yapamıyorum , iradesizim gibi düşüncelere girmek sizi sabote eder . Yapılması gereken şey dikkatin dağıldığında olduğu gibi irade gerektiren şeyi yapamadın mı bundan dolayı dövünme . Kendini topla ve bir daha o irade gerektiren şeyi yapmayı dene ve bunu sürdür . Sonradan yaparım deme şu an yap . Çünkü yapmadıkça işlerin kar topu gibi büyüyecek . Şu an o ertelediğin irade gerektiren işi yap .

                                                  Özet

—)İç disiplin özgürlüğün anahtarıdır. Dış disiplin zoraki gerçekleşirken , iç disiplin bizi mükemmelştiren süpergücümüzdür.

—) Disiplin ve özgürlük birbirine zıt 2 kavram olarak algılabilir. Ancak disipline olarak maddi ve manevi birçok konuda özgürlük elde ederiz.

—)Disiplin birşeyler yaparken kendini biraz daha zorlamayı, bir adım daha atmayı, daha derinleşmeyi , sıkıntıya katlanarak sebat etmeyi içerir.

—) Çabadan sürekli kaçarız. İnsan olduğumuz için tembelliğe eğilimliyizdir. İrade kararlılık sayesinde kalıcı ilerlemeyi sağlar . İrade güdümünde yaşamak tutkulara göre yaşamanın alternatifidir .

—) İrade sınırlı bir kaynaktır. Önceliklendirme yaprak ilerleyin. İrade gerektiren birkaç şeyle ilgili hedef belirleyip kalan işleri erteleyin.

—) İlkel dürtüleri erteleyebilmek irade gerektirir. Marsmellow deneyinde 2. marsmellowu almak için beklemek irade ile gerçekleşir .

—) İradenizi arttıracak bir diğer şeyde istemediğiniz, size faydası olmayan zevklere hayır demeyi öğrenmekten geçer. Ne kadar çok hayır dersen o kadar iraden gelişir.

Referanslar :

112. Dan Milman hayatınızın amacı kitabı sayfa 488

113. Dr. Özgür Bolat anne baba okulu 2. modül

114. Dan Milman hayatınızın amacı kitabı sayfa 489 , 490 , 491

115.  Jules Payot irade terbiyesi sayfa 19, 20 ,21

116.  Youtobe Azra kohen kanalı , hypatia okuma buluşmaları irade terbiyesi isimli 1. videosu https://www.youtube.com/live/WBMOE0d3Sr4?feature=shared

117.  Youtobe Haluk tatar kanalı güçlü bir irade için ne yapmalıyız videosu https://youtu.be/VHlGtV95NEo?feature=shared 

118. Beyhan Budak irade nasıl güçlendirilir videosu https://youtu.be/HuIDRgdaDyA?feature=shared

119. Mümin Sekman başarı yazılımınız nasıl çalışıyor adlı ted konuşması https://youtu.be/6UnrIyNjB3Q?feature=shared